Borsa Düşerken Ne Yapmalı?

Piyasa katılımcılarının en büyük bilgi eksikliklerinden biri de sadece piyasa yükselirken kazanacaklarını sanmalarıdır. Oysa para kazanmak hissenin, paritenin ya da emtianın yükselip düşmesiyle ilgili değil volatilitesiyle ilgilidir. Aşağı ya da yukarı fark etmez piyasa hareket ettikçe para kazanmanız mümkündür. Hatta belirli süre dahilinde piyasa hiç hareket etmez diyorsanız bile kazanabilirsiniz. Bu noktada Finansal ürünler size sadece borsa yükselirken değil her türlü an ve koşulda para kazanmanıza olanak sağlar.

Opsiyonlar kullanıcıya belirli bir dayanak varlığı belirli bir vade ve fiyattan alım ve ya satım hakkı verir. Yatırımcılar call opsiyon (alım hakkı) ve ya put opsiyon (satım hakkı) alarak spekülatif ya da hedge amaçlı işlem yapabilirler. Opsiyonlarda elinizde opsiyon yok iken opsiyon satışı yapmanız mümkündür.

Varantlar da bir çeşit opsiyondur. Opsiyonlardan farkı varantlarda underwriter (yüklenici) olunamamasıdır. Yani elinizde opsiyon yok iken opsiyon satabilirsiniz ancak varant yok iken varant satamazsınız.  Varantları, opsiyonları ve aralarındaki farkları başka bir yazımda daha detaylı açıklayacağım.

Vadeli kontratlar ise adı üstünde belirli bir dayanak varlığa göre yazılmış belirli bir vadesi olan kontratlardır. Sözleşmelerde (opsiyon) ve vadeli kontratlarda (kontrat) finansal ürün alınmadan da satılabilir. Buna kısa pozisyon diyoruz.

Benzer bir durum hisse senedi piyasasında da vardır. Hisse senedi piyasasında yatırımcı elinde olmayan bir kağıdı elinde olmamasına rağmen satabilir. Bu işlem çoğu kişinin kafasını karıştırır ancak mantığı basittir. Aracı kurum  yatırımcının satmak istediği kağıdı yatırımcıya borç verir, yatırımcı bunu piyasada satar ve borcunu kapatmasının zamanı geldiğinde piyasadan kağıdı alır ve borç aldığı aracı kuruma geri verir.Bu işleme açığa satış denir. Bu mantıkta yatırımcı fiyatlar düşerse kar edecek, yükselirse zarar edecektir.

Örneklendirecek olursak, borsanın düşeceğini düşünüyorsanız ve buna göre işlem yapmak istiyorsanız;

• Endeks30 put opsiyonu alabilirsiniz
• Endeks30 call opsiyonu satabilirsiniz
• Endeks30 put varantı alabilirsiniz
• Endeks30 vadeli kontratında kısa pozisyon alabilirsiniz

Kıssadan hisse, herhangi bir piyasada kar edebilmek için o piyasada yükseliş değil hareket beklenmelidir. Hareket yönüne göre ilgili enstrümanın kısa ve ya uzun pozisyonu alınabilir.

Ekstra Bilgi: Eğer bir enstrümanın volatil hareket etmeyeceğini, tahmin ettiğiniz  bir vadede aynı fiyatta kalacağını düşünüyorsanız call opsyion ve put opsiyon satarak kar edebilirsiniz.

Ekstra Bilgi2: Eğer uzun pozisyonunuz varsa bu tür türev ürünlerle pozisyonlarınızı hedge edebilirsiniz.

Not1: Türev ürünlerin kullanımıyla alakalı detaylı bir yazı paylaşacağım.

Not2: Opsiyon Stratejilerini başka bir yazımda paylaşacağım.