Altman Z skoru Edward Altman tarafından şirket iflaslarını tahmin etmek amacıyla 1968 yılında yayınlanmıştır.
Z skor formülü 4 – 5 temel veri rasyosunun kombinasyonuyla oluşturulmuş olup formülün orjinali şöyledir.
X1= Working Capital / Total Assets
X2= Retained Earnings / Total Assets
X3 = EBIT / Total Assets
X4 = Market Value of Equity / Total Liabilities
X5= Sales / Total Assets
Z Skor = 1.2*X1 + 1.4*X2 + 3.3*X3 +0.6*X4 + 0,999*X5
Z>2.99 –> Şirket güvenlidir
1.81< Z < 2.99 Şirket gri bölgededir.
Z < 1.81 Şirket tehlikededir.
Gelişmekte olan ülkeler için ise formül aşağıdaki gibi türetilmiştir.
X1= (Current Assets – Current Liabilities) / Total Assets
X2= Retained Earnings / Total Assets
X3 = EBIT / Total Assets
X4 = Book Value of Equity / Total Liabilities
EM Z Skor = 3.25 + 6.56*X1 + 3.26*X2 + 6.72*X3 + 1.05* X4
Z>2.6 –> Şirket güvenlidir
1.1< Z < 2.6 Şirket gri bölgededir.
Z < 1.1 Şirket tehlikededir.
Gelişmekte olan ülkeler için olan formülü uyguladığımda tehlikede olan şirketler aşağıdaki gibi bulundu:
| Tehlikede Olan Şirketler | Gri Bölgede Olan Şirketler |
| EGCYH | IEYHO |
| DARDL | UTPYA |
| BMEKS | MZHLD |
| UZERB | KIPA |
| EKIZ | BRKO |
| OZBAL | ODAS |
| EMNIS | ARTI |
| MERKO | ZOREN |
| DOGUB | DGKLB |
| BMELK | IZMDC |
| KERVN | NUGYO |
| PKENT | PENGD |
| BRMEN | VESTL |
| SERVE | MGROS |
| ORMA | PINSU |
| CRFSA | SKTAS |
| SOKM | SAHOL |
| VKING | BOYP |
| TKNSA | MAKTK |
| INTEM | |
| EPLAS | |
| TSGYO |
*Şirketler, durumu kötüden iyiye doğru sıralandı.
Kullanılan formül göz önüne alındığında, özellikle perakende ve toptan ticaret sektörlerinin sıkıntıya gireceğini düşünüyorum. Burada gözüme Şok, Teknosa ve Boyner Perakende çarpıyor.
Orjinal formülü kullandığımızda ise daha karamsar bir tablo karşımıza çıkıyor.
| Tehlikede Olan Şirketler | Gri Bölgede Olan Şirketler |
| EGCYH | ERSU |
| DARDL | TKNSA |
| BMEKS | DITAS |
| MERKO | ALCTL |
| UZERB | PETKM |
| BMELK | TUPRS |
| KERVN | EGGUB |
| BRKO | ATAGY |
| BRMEN | OLMIP |
| EMNIS | AVTUR |
| IEYHO | YATAS |
| EKIZ | PETUN |
| EGCYO | GYHOL |
| UTPYA | CEMAS |
| OZBAL | INFO |
| ORMA | BASCM |
| DIRIT | BNTAS |
| AKENR | SELEC |
| ARTI | ARENA |
| VKING | TTRAK |
| GOZDE | TDGYO |
| PKENT | GEREL |
| SAHOL | AVHOL |
| GSDDE | ULUUN |
| NUGYO | IHGZT |
| TSGYO | FORMT |
| ZOREN | ANELT |
| BALAT | AKSUE |
| SKTAS | MRDIN |
| TGSAS | INDES |
| YYAPI | MMCAS |
| ODAS | SOKM |
| RYSAS | SAFKR |
| PSDTC | DOGUB |
| PENGD | UNYEC |
| PINSU | SARKY |
| SELGD | TMSN |
| UMPAS | AYGAZ |
| TACTR | SASA |
| OYLUM | BIZIM |
| YGYO | BANVT |
| DGKLB | SANKO |
| VESTL | EGSER |
| EMKEL | ERBOS |
| KUYAS | TATGD |
| BSOKE | DOBUR |
| SNGYO | KUTPO |
| IZMDC | BUCIM |
| GLYHO | HEKTS |
| YAYLA | GENTS |
| AYEN | DESPC |
| EDIP | AKGUV |
| AGHOL | OZRDN |
| MZHLD | |
| AKFGY | |
| TEKTU | |
| EUHOL | |
| METUR | |
| KARSN | |
| AYCES | |
| ITTFH | |
| IHLAS | |
| USAK | |
| NIBAS | |
| IHYAY | |
| HURGZ | |
| CRFSA | |
| DZGYO | |
| RYGYO | |
| BURCE | |
| MARKA | |
| MNDRS | |
| OZKGY | |
| RHEAG | |
| DURDO | |
| AKSGY | |
| BTCIM | |
| BAGFS | |
| NTHOL | |
| PEGYO | |
| THYAO | |
| SNKRN | |
| UFUK | |
| BOYP | |
| ADESE | |
| PGSUS | |
| SAMAT | |
| SANFM | |
| SAYAS | |
| BRSAN | |
| KRSAN | |
| TRCAS | |
| IZTAR | |
| BERA | |
| AKSEN | |
| SRVGY | |
| INTEM | |
| HATEK | |
| DYOBY | |
| MGROS | |
| GUBRF | |
| NETAS | |
| AEFES | |
| OSTIM | |
| TTKOM | |
| TAVHL | |
| ALYAG | |
| ASUZU | |
| ISBIR | |
| AFYON | |
| KRDMB | |
| SANEL | |
| KRTEK | |
| KATMR | |
| ISGYO | |
| ENJSA | |
| KRDMA | |
| GLRYH | |
| CMBTN | |
| TUKAS | |
| DENGE | |
| ADNAC | |
| BURVA | |
| FRIGO | |
| EPLAS | |
| METRO | |
| DESA | |
| KLGYO | |
| ETILR | |
| KAPLM | |
| BOSSA | |
| LKMNH | |
| MEPET | |
| LUKSK | |
| CIMSA | |
| ADBGR | |
| BRISA | |
| ANACM | |
| MAKTK | |
| DENCM | |
| TUCLK | |
| MPARK | |
| OTKAR | |
| VKGYO | |
| BRKSN | |
| DOAS | |
| DOKTA | |
| GSDHO | |
| TRGYO | |
| TMPOL | |
| AVOD | |
| KIPA | |
| CCOLA | |
| AKFEN | |
| DERIM | |
| HLGYO | |
| COSMO | |
| GOLTS | |
| YESIL | |
| ADANA | |
| KRDMD | |
| TKURU | |
| PARSN | |
| SEKUR | |
| DOHOL | |
| AKSA | |
| MRSHL | |
| IHEVA | |
| RODRG | |
| PRKAB | |
| TIRE | |
| KCHOL | |
| ATEKS | |
| CUSAN | |
| ARCLK | |
| PNSUT | |
| ARSAN | |
| KERVT | |
| EGPRO | |
| DEVA | |
| TCELL | |
| KRSTL | |
| YKGYO | |
| VESBE | |
| ULAS | |
| PEKGY | |
| IHLGM | |
| IZFAS | |
| ULKER | |
| DAGI | |
| BLCYT | |
| SILVR | |
| CLEBI | |
| CELHA | |
| YAPRK | |
| KORDS | |
| BAKAB | |
| KLMSN | |
| SERVE | |
| TRKCM | |
| VAKKO | |
| BOLUC | |
| ADEL | |
| ANELE | |
| MAALT | |
| TKFEN | |
| SISE | |
| YUNSA | |
| DGGYO | |
| CMENT | |
| DMSAS | |
| AKCNS | |
| GEDIK | |
| KAREL | |
| EKGYO | |
| TOASO | |
| ARMDA | |
| ALARK |
*Şirketler, durumu kötüden iyiye doğru sıralandı.
Gözüme çarpan büyük şirketler; SAHOL, ZOREN, VESTL, THYAO, TTKOM, ENJSA.
Borsa İstanbuldaki 218 şirket tehlikede, 53 şirket ise gri bölgede gözüküyor.
Sonuçları, hisse ana sermayedarları, özel durumları, sektör durumu, şirketin borç çevirme rasyoları ve şirketlerin olası hikayeleriyle tekrar değerlendirmekte fayda var.
Altman Z skoru belki bir yol gösterici olabilir ama kesin sonuç değildir.